O ναός των Αγίων Θεοδώρων είναι ένα από τα εξέχοντα βυζαντινά μνημεία της Αθήνας. Στο κέντρο, σήμερα, της πόλης, αποτελεί ένα από τα βασικά τοπόσημά της.
Είναι ευτύχημα ότι ο ναός απέφυγε τις εκτεταμένες επεμβάσεις και ανακατασκευές που γνώρισαν τα περισσότερα βυζαντινά μνημεία της Αθήνας κατά τον 19ο αιώνα. Έτσι διατήρησε σε μεγάλο βαθμό τα στοιχεία της αρχικής μορφής του, τουλάχιστον στις εξωτερικές όψεις, και αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική.
Το γεγονός αυτό, όπως και οι οφθαλμοφανείς φθορές που είχε υποστεί το μνημείο με την πάροδο των αιώνων, οδήγησε το Τμήμα Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, να θέσει ως προτεραιότητα την επέμβαση στο μνημείο με πρωταρχικό στόχο την αντιμετώπιση προβλημάτων στερέωσης, κρίσιμων για την σωτηρία του ναού. Με το σκεπτικό αυτό εκπονήθηκε από την Υπηρεσία μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης, καθώς και τεχνική έκθεση για τον καθαρισμό των γλυπτών και των τοιχοποιιών του κτηρίου, ενώ παλαιότερα είχε συνταχθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων η μελέτη συντήρησης των τοιχογραφιών. Κατά τη διάρκεια του έργου εκπονήθηκαν επίσης οι μελέτες για τις απαραίτητες μεταλλικές ενισχύσεις του ναού, η μελέτη συντήρησης του τέμπλου και του άμβωνα και σειρά επιμέρους τεχνικών εκθέσεων.

Το έργο εντάχθηκε στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Αττικής και εκτελέστηκε δι’ αυτεπιστασίας από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών την περίοδο 2019-2023.
Ήταν ένα επίπονο έργο, που απαίτησε τη στενή συνεργασία πολλών ειδικοτήτων, τον συντονισμό πολυάριθμων συνεργείων, την αντιμετώπιση ποικίλων προβλημάτων, ανάμεσά τους της πανδημίας του covid 19, καθώς και επανειλημμένες παραβιάσεις του εργοταξίου, που σε μία περίπτωση προκάλεσαν και πυρκαγιά στο ναό. Μας έδωσε όμως την ευκαιρία να γνωρίσουμε εκ του σύνεγγυς ένα εξαιρετικό μνημείο, να αγγίξουμε και να χαρούμε το έργο των τεχνητών και των καλλιτεχνών του 11ου αλλά και του 19ού αιώνα, να μάθουμε και να κατανοήσουμε αλλά και να αναρωτηθούμε για μείζονα θέματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής, να θαυμάσουμε από κοντά τις τοιχογραφίες του 19ου – αρχών 20ού αιώνα, να αναλογιστούμε για τον τρόπο ένταξης των μνημείων αυτών στην αθηναϊκή ζωή του 19ου, 20ού και 21ου αιώνα.
Η ομάδα επίβλεψης του έργου, από τη θέση αυτή, θα ήθελε να εκφράσει τις ευχαριστίες της στις διευθύντριες της Εφορείας, κ.κ. Ε. Μπάνου (2019-2022) και Ε. Κουντούρη (2022-2024) για την υποστήριξη και την καθοδήγησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Ευχαριστίες οφείλονται και σε όλο το προσωπικό, τακτικό και έκτακτο που συμμετείχε στην εκτέλεση του έργου.




KAΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟΝ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΟΔΗΓΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
