Το Ωδείο του Ηρώδη Αττικού
Το θέατρο ή Ωδείο, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, είναι ενωμένο με τον βράχο, ο οποίος λαξεύτηκε για να δεχθεί τα καθίσματα του Κοίλου. Έχει μόνο δύο κερκίδες ή διαζώματα, το ένα ψηλά, το δεύτερο κοντά στο μέσο. Η δυτική πλευρά του ενσωματώνεται στα σύγχρονα τείχη της Ακρόπολης. Οι Τούρκοι έχουν αυξήσει το ύψος της με την προσθήκη νέου οικοδομικού υλικού, όπου έχουν ανοίξει οπές για πυροβόλα όπλα. Οι Wheler, Spon και Stuart, είναι της γνώμης ότι αυτό είναι το θέατρο του Διονύσου, αλλά ο Barthelemy θεωρεί ότι είναι το Ωδείο του Ηρώδη Αττικού. Το ύφος της αρχιτεκτονικής αρκεί από μόνο του για να αποδείξει ότι αποτελεί μια κατασκευή πολύ μεταγενέστερη από το θέατρο του Διονύσου, το οποίο ανεγέρθηκε την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, από τον ρήτορα Λυκούργο. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για το Ωδείο που έχτισε ο Ηρώδης Αττικός προς τιμήν της συζύγου του Ρήγιλλας, που δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε την Αθήνα.
Είναι ένα από τα λίγα αρχαία κτήρια της Αθήνας με τοιχοποιίες από λίθο. Μέρος του έχει κατασκευαστεί από τούβλα και μικρές πέτρες με συνδετικό κονίαμα. Στο προσκήνιο υπάρχει ένα πηγάδι υφάλμυρου νερού, που ίσως προέρχεται από την αλμυρή πηγή του Ερεχθείου.
[CTTG I, 297-98]
Το Ωδείο του Ηρώδη Αττικού κτίστηκε από τον εύπορο αθηναίο ευεργέτη γύρω στο 160 μ.Χ. στη μνήμη της συζύγου του Ρήγγιλας. Το κτίριο ήταν πολυτελές, στεγασμένο και χρησιμοποιούνταν ως αίθουσα συναυλιών με χωρητικότητα 5.000 θεατών. Στην ανατολική του πλευρά επικοινωνούσε με τη Στοά του Ευμένη, διώροφο οικοδόμημα που είχε κατασκευαστεί περίπου τρεις αιώνες νωρίτερα, από το βασιλιά της Περγάμου, Ευμένη (197-159 π.Χ.).
Ο νότιος τοίχος του Ωδείου ενσωματώθηκε στο Υστερορρωμαϊκό τείχος της Αθήνας, που ανοικοδομήθηκε τον 3ο αι. μ.Χ. Κατά τον 13ο αιώνα ο ψηλός τοίχος της σκηνής και ο βόρειος αναλημματικός τοίχος της Στοάς ενσωματώθηκαν στο τείχος που περιέβαλλε τους πρόποδες του λόφου της Ακρόπολης, το λεγόμενο Ριζόκαστρο, στο νοτιοδυτικό σκέλος του. Στα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας το τμήμα αυτό της οχύρωσης είχε τη μορφή προμαχώνα με την ονομασία Σερπεντζές.
Οι ανασκαφές του 1857-1858 αποκάλυψαν ψηφιδωτά δάπεδα και μαρμάρινα εδώλια, επιβεβαιώνοντας ότι το Ηρώδειο ήταν ένα από τα ωραιότερα θέατρα της Ελλάδας. Το μνημείο αναστηλώθηκε την περίοδο 1952-1953 και από το 1957 φιλοξενεί παραστάσεις, κυρίως στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
The Odeion of Herodes Atticus
The theatre, or Odeion, which is at the south-west angle of the Acropolis, joins the rock into which the seats of the Koilon were cut. It has only two kerkides or precinctiones; one at the top, the other near the middle: its western side unites with the modern walls of the Acropolis. The Turks have increased the height by the addition of some modern work, which they have perforated with loop holes, for muskets. Wheler, Spon, and Stuart, are of the opinion that this is the theatre of Bacchus; but Barthelemy thinks it is the Odeion of Herodes Atticus. The style of architecture is alone sufficient to prove it a fabric of much later date than the theatre of Bacchus, which was erected in the time of Alexander the Great, by the orator Lycurgus; and there can be little doubt that it is the Odeion built by Herodes Atticus, in honour of his wife Regilla, which was not finished when Pausanias was at Athens.
It is however one of the few ancient buildings at Athens which is composed of stone; some part of it is also of brick, and of small stones and mortar. On the proscenium is a well of brackish water, which perhaps comes from the salt spring in the Erechtheion.
[CTTG I, 297-98]
The Odeion of Herodes Atticus was built by the wealthy Athenian benefactor around 160 AD in memory of his wifeRegilla. The building was luxurious, roofed and used as a concert hall with a capacity of 5,000 spectators. On its eastern side it communicated with the Stoa of Eumenes, a two-storey portico that had been built about three centuries earlier, by the king of Pergamon, Eumenes (197-159 BC).
The southern wall of the Odeion was integrated into the Late Roman wall of Athens, which was built in the 3rd century AD. During the 13th century, the high wall of the stage and the north retaining wall of the Stoa were integrated into the wall that surrounded the foot of the Acropolis hill, the so-called Rizokastro, in its southwestern part.
During the years of Ottoman rule this part of the fortification was preserved in the form of a bastion under the name Serpentzes.
Excavations in 1857-1858 revealed mosaic floors and marble seats, confirming that the Odeion of Herodes Atticus was one of the finest theaters in Greece. The monument was restored in the period 1952-1953 and since 1957 it has hosted performances mainly in the context of the Athens Festival.